Bồ công anh có thể trồng bằng hạt vào tháng 3-4 hoặc tháng 9-10 và thu hoạch sau 4 tháng. Cây ưa những nơi đất ẩm như ven đường đi, trong vườn, nương rẫy, thửa ruộng hoặc bãi sông. Người dân thường hái lá về dùng tươi hoặc phơi khô và cất dùng dần.

13 lợi ích sức khỏe của bồ công anh

Bồ công anh là dược liệu có vị đắng, tính mát, quy vào các kinh can, thận, tâm và có công dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu viêm và hóa thấp. Một số lợi ích sức khỏe của bồ công anh như sau:

Giúp chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây hại, ngăn ngừa lão hóa, bệnh tim mạch, ung thư và các bệnh mãn tính khác. Bồ công anh chứa hàm lượng cao chất chống oxy hóa beta carotene, có thể bảo vệ chống lại tổn thương tế bào và stress oxy hóa [1]. Bên cạnh đó, trong bồ công anh còn chứa chất chống oxy hóa khác có tên gọi là polyphenol, chủ yếu được tìm thấy trong hoa nhưng cũng có ở rễ, lá và thân [2].

Giúp chống viêm

Viêm là một phản ứng bình thường của hệ thống miễn dịch đối với chấn thương hoặc nhiễm trùng. Tuy nhiên, tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể dẫn đến tổn thương vĩnh viễn cho các mô và DNA của cơ thể.

Bồ công anh có khả năng năng chống viêm hiệu quả nhờ một số hợp chất như polyphenol. Các hợp chất này giúp giảm sưng, đau và nhiễm trùng ở các mô và cơ quan trong cơ thể. Một số nghiên cứu về ống nghiệm ghi nhận các dấu hiệu viêm giảm đáng kể trong các tế bào được điều trị bằng các hợp chất chiết xuất từ bồ công anh [3].

Cân bằng lượng đường trong máu

Axit chicoric và chlorogenic là hai hợp chất hoạt tính sinh học trong bồ công anh có thể giúp giảm lượng đường trong máu. Các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm cho thấy các hợp chất này có thể cải thiện quá trình tiết insulin — một loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu — cũng như quá trình hấp thụ glucose (đường) trong cơ bắp của bạn. Quá trình này giúp cải thiện độ nhạy insulin và giảm lượng đường trong máu [4].

Giúp giảm cholesterol

Bồ công anh có chứa nhiều chất béo không no như axit linoleic và axit linolenic. Các chất này giúp làm giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) trong máu. Bên cạnh đó, bồ công anh còn hỗ trợ làm giảm tình trạng hình thành mảng xơ vữa trong động mạch và ngăn ngừa bệnh tim mạch.

Giúp hạ huyết áp

Bồ công anh có tác dụng lợi tiểu, giúp loại bỏ nước và natri dư thừa ra khỏi cơ thể [5]. Điều này giúp giảm áp lực trong các mạch máu và hạ huyết áp. Bồ công anh còn chứa một hàm lượng kali nhất định, giúp duy trì huyết áp ổn định [6].

Tốt cho gan

Bồ công anh có chứa nhiều chất bảo vệ gan như taraxacin, taraxacerin, inulin và caffeoylquinic acid. Các chất này giúp kích thích sự sản xuất và lưu thông của mật, giúp loại bỏ các chất độc từ gan. Bồ công anh cũng có thể làm giảm sự tích tụ của các chất béo trong gan, ngăn ngừa xơ gan và viêm gan.

Hỗ trợ giảm cân

Bồ công anh là một loại rau xanh giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất nhưng lại rất ít calo. Chất xơ trong bồ công anh giúp làm no lâu, kiểm soát cảm giác thèm ăn và ngăn ngừa tăng cân. Bồ công anh cũng có thể làm tăng trao đổi chất, kích thích sự đốt cháy mỡ và giảm tích nước trong cơ thể.

Hỗ trợ chống ung thư

Bồ công anh có khả năng ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư trong các hệ thống cơ quan khác nhau. Các nghiên cứu ống nghiệm đã chỉ ra rằng chiết xuất rễ cây bồ công anh có thể làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư trong mô gan, ruột kết và dạ dày [7,8,9].

Tốt cho tiêu hóa

Bồ công anh thường được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị táo bón và cải thiện sức khỏe tiêu hóa. Rễ bồ công anh giàu chất xơ và các hợp chất tiền sinh học như inulin, có tác dụng giảm táo bón và thúc đẩy quá trình di chuyển thức ăn qua hệ thống tiêu hóa [10]. Chất xơ trong bồ công anh còn giúp chống lại các bệnh lý liên quan tới hệ tiêu hóa kém, bao gồm bệnh trĩ và viêm túi thừa [11,12].

Giúp kháng khuẩn và virus

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng bồ công anh có thể có đặc tính kháng khuẩn và kháng vi-rút, có thể hỗ trợ khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể bạn. Một số nghiên cứu trong ống nghiệm đã phát hiện ra rằng chiết xuất bồ công anh làm giảm đáng kể khả năng nhân lên của virut [13,14,15]. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một số hợp chất hoạt động trong bồ công anh có tác dụng bảo vệ chống lại nhiều loại vi khuẩn có hại [16,17].

Chắc khỏe xương

Bồ công anh là một nguồn cung cấp canxi và vitamin K phong phú. Canxi và vitamin K là hai chất rất quan trọng cho sự tăng trưởng và bảo vệ xương. Canxi giúp xương chắc khỏe, vitamin K giúp xương hấp thụ canxi tốt hơn và ngăn ngừa loãng xương [18,19]. Bồ công anh cũng có thể làm giảm sự thoái hóa của các khớp xương và ngăn ngừa các bệnh về xương khớp như viêm khớp, gout, thoát vị đĩa đệm…

Chăm sóc da hiệu quả

Bồ công anh có chứa nhiều vitamin A, C, E và các chất chống oxy hóa khác có lợi cho da. Bồ công anh giúp bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, lão hóa và mụn trứng cá [20, 21]. Bồ công anh cũng giúp tăng sinh collagen, tái tạo tế bào mới, duy trì độ ẩm và giảm viêm da [22]. Bồ công anh có thể được sử dụng để làm mặt nạ, kem dưỡng da hoặc nước hoa hồng.

Một số bài thuốc trị bệnh từ bồ công anh

Bồ công anh không chỉ là một loại rau xanh giàu dinh dưỡng mà còn là một loại thuốc quý. Bồ công anh có thể được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau như sau:

- Bài thuốc trị đau dạ dày: Dùng bồ công anh tươi 30g, rửa sạch, thái nhỏ. Cho vào nồi cùng 500ml nước, đun sôi khoảng 15 phút. Chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Bài thuốc trị táo bón: Dùng lá bồ công anh tươi 15g, rửa sạch. Cho vào máy xay sinh tố cùng 200ml nước, xay nhuyễn. Uống mỗi ngày một lần vào buổi sáng.

- Bài thuốc trị mụn nhọt, lở loét: Dùng bồ công anh tươi đem giã nát, thêm 1 ít cồn 75 độ. Trộn đều và đắp lên vùng da bị mụn nhọt, lở loét.

- Bài thuốc trị quai bị: Dùng bồ công anh tươi 30g, thêm 1 lòng trắng trứng và 1 ít đường phèn. Trộn đều rồi bọc vải, đắp lên vùng bị đau.

- Bài thuốc trị nốt ruồi ở da: Giã nát bồ công anh tươi, đắp lên hằng ngày.

- Bài thuốc trị viêm phổi: Dùng bồ công anh 30g, bại tướng thảo 40g, hoàng cầm 12g, tiền hồ 12g. Sắc lấy nước uống mỗi ngày một thang.

- Bài thuốc trị viêm gan: Dùng bồ công anh 30g, rau má 30g, cỏ ngọt 30g. Sắc lấy nước uống mỗi ngày một thang.

- Bài thuốc trị viêm đường tiết niệu: Dùng bồ công anh 30g, kim ngân hoa 30g, cỏ xạ hương 30g. Sắc lấy nước uống mỗi ngày một thang.

- Bài thuốc trị viêm nhiễm phụ khoa: Dùng bồ công anh 30g, lá trầu không 30g, lá sen 30g. Sắc lấy nước rửa vùng kín hoặc ngâm hằng ngày.

- Bài thuốc trị sưng vú, tắc tia sữa: Dùng lá bồ công anh tươi 20-40g. Rửa sạch, giã nát với ít muối, vắt lấy nước uống còn bã đắp lên chỗ vú bị sưng đau.

- Bài thuốc trị xơ gan: Dùng rễ bồ công anh khô 15-20g. Rửa sạch, thái nhỏ. Cho vào nồi cùng 500ml nước, đun sôi khoảng 15 phút. Chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Bài thuốc trị loãng xương: Dùng lá bồ công anh khô 10-15g. Rửa sạch, thái nhỏ. Cho vào nồi cùng 500ml nước, đun sôi khoảng 15 phút. Chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Bài thuốc trị gout: Dùng lá bồ công anh khô 10-15g. Rửa sạch, thái nhỏ. Cho vào nồi cùng 500ml nước, đun sôi khoảng 15 phút. Chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Bài thuốc trị thoát vị đĩa đệm: Dùng lá bồ công anh khô 10-15g. Rửa sạch, thái nhỏ. Cho vào nồi cùng 500ml nước, đun sôi khoảng 15 phút. Chia làm 3 lần uống trong ngày.

- Bài thuốc trị ung thư: Dùng rễ bồ công anh khô hoặc tươi (hoặc cả cây) để làm cao hoặc chiết xuất dạng viên hoặc dạng lỏng. Liều dùng theo hướng dẫn của bác sĩ. bài thuốc này có thể kết hợp cùng các chất chống ung thư khác như metformin, hydroxyurea, cyclophosphamide và etoposide.

Bồ công anh là một loại cây thân thảo có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, khi sử dụng bồ công anh làm thuốc cần tuân theo liều lượng và cách dùng phù hợp để tránh gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào khi sử dụng bồ công anh làm thuốc cần ngừng ngay và đi khám bác sĩ.

Bài viết trên đã giải đáp cho bạn đọc bồ công anh có tác dụng gì và một số bài thuốc trị bệnh từ bồ công anh. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại cây quý này và có thể áp dụng vào cuộc sống của mình. Cảm ơn bạn đã theo dõi!

_{Tham khảo:}

_{[1] Beta-Carotene, 2006}

_{[2] Wirngo, F.E., Lambert, M.R. and Jeppesen, P.B. The Physiological Effects of Dandelion (Taraxacum Officinale) in Type 2 Diabetes, 2016}

_{[3] Jeon, D., Kim, S.H. and Kim, H.-S. Anti-inflammatory evaluation of the methanolic extract of Taraxacum officinale in LPS-stimulated human umbilical vein endothelial cells, 2017.}

_{[4] Ferrare, K. et al. Increase in insulin sensitivity by the association of chicoric acid and chlorogenic acid contained in a natural chicoric acid extract (NCRAE) of chicory (Cichorium intybus L.) for an antidiabetic effect, 2018}

_{[5] Clare, B., Conroy, R.S. and Spelman, K. The Diuretic Effect in Human Subjects of an Extract ofTaraxacum officinaleFolium over a Single Day, 2009}

_{[6] Binia, A. et al. Daily potassium intake and sodium-to-potassium ratio in the reduction of blood pressure, 2015}

_{[7] Rehman, G. et al. Effect of Methanolic Extract of Dandelion Roots on Cancer Cell Lines and AMP-Activated Protein Kinase Pathway, 2017}

_{[8] Ovadje, P. et al. Dandelion root extract affects colorectal cancer proliferation and survival through the activation of multiple death signalling pathways, 2016}

_{[9] Zhu, H. et al. Dandelion root extract suppressed gastric cancer cells proliferation and migration through targeting lncRNA-CCAT1, 2017}

_{[10] Yurrita, L.C. et al. Effectiveness of inulin intake on indicators of chronic constipation; a meta-analysis of controlled randomized clinical trials., 2014}

_{[11] FoodData Central (no date b).}

_{[12] Akbar, A. High Fiber Diet, 2023}

_{[13] Jia, Y. et al. Taraxacum mongolicum extract exhibits a protective effect on hepatocytes and an antiviral effect against hepatitis B virus in animal and human cells, 2014}

_{[14] Rehman, S. et al. Therapeutic potential of Taraxacum officinale against HCV NS5B polymerase: In-vitro and In silico study, 2016}

_{[15] Del Rosario Flores-Ocelotl, M. et al. Taraxacum officinale and Urtica dioica extracts inhibit dengue virus serotype 2 replication in vitro, 2018}

_{[16] Kenny, O. et al. Characterisation of Antimicrobial Extracts from Dandelion Root (Taraxacum officinale) Using LC-SPE-NMR, 2015}

_{[17] Díaz, K. et al. Isolation and Identification of Compounds from Bioactive Extracts ofTaraxacum officinaleWeber ex F. H. Wigg. (Dandelion) as a Potential Source of Antibacterial Agents, 2018}

_{[18] Cormick, G. and Belizán, J.M. Calcium Intake and Health, 2019}

_{[19] Rodríguez, C.F. and Díaz-Curiel, M. Vitamin K and Bone Health: A Review on the Effects of Vitamin K Deficiency and Supplementation and the Effect of Non-Vitamin K Antagonist Oral Anticoagulants on Different Bone Parameters, 2019}

_{[20] Yang, Y. and Li, S. Dandelion Extracts Protect Human Skin Fibroblasts from UVB Damage and Cellular Senescence, 2015}

_{[21] Cho, J.Y. et al. Skin Hydration and Collagen Synthesis of AF-343 in HS68 Cell Line and NC/Nga Mice by Filaggrin Expression and Suppression of Matrix Metallopreteinase, 2011}

_{[22] Warashina, T., Umehara, K. and Miyase, T. Constituents from the Roots of Taraxacum platycarpum and Their Effect on Proliferation of Human Skin Fibroblasts, 2012}