4M là những tiêu chí gì? Cách lọc cổ phiếu theo phương pháp 4M

Sau đây, chúng tôi sẽ đi sâu vào phân tích các yếu tố trong phương pháp đầu tư 4M trong chứng khoán.

Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp bạn am hiểu

Trong đầu tư chứng khoán, càng hiểu sâu về một lĩnh vực cụ thể, bạn càng dễ hình dung quy trình kinh doanh, đặc thù của ngành và dự đoán khả năng tăng trưởng trong tương lai. Kiến thức chuyên sâu trong ngành còn có thể giúp bạn tìm ra những lợi thế cạnh tranh đặc biệt, từ đó nắm bắt các khoản đầu tư tiềm năng.

Trong phương pháp đầu tư 4M, Phil Town đã đưa ra 3 vòng tròn giúp các nhà đầu tư tìm thấy lĩnh vực bản thân am hiểu nhất, bao gồm:

- Đam mê: Cái bạn thực sự thích, bạn sẵn sàng dành thời gian và công sức để tìm hiểu về nó

- Tài năng: Cái bạn nhận thấy mình làm giỏi nhất.

- Chi tiêu: Cái giúp bạn kiếm được tiền, gia tăng thu nhập.

Kết hợp 3 vòng tròn này sẽ giúp bạn tìm được lĩnh vực mà bạn có nhiều thế mạnh để đưa ra những lựa chọn đầu tư khôn ngoan nhất.

Moat – Đầu tư vào doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững

Khái niệm Moat đề cập đến những doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững. Đây là chìa khóa giúp các doanh nghiệp đứng vững trước những biến động của thị trường và mang lại mức lợi nhuận ổn định trong thời gian dài.

Để xác định lợi thế cạnh tranh và tiềm lực phát triển bền vững của một doanh nghiệp, Phil Town đã đưa ra 5 lợi thế định tính và 5 lợi thế định lượng như sau:

Lợi thế định tính

Lợi thế định lượng

Management – Đầu tư vào doanh nghiệp có ban lãnh tốt

Đánh giá ban lãnh đạo của một doanh nghiệp không phải là điều điều đơn giản. Trong phương pháp đầu tư 4M, Phil Town đã đưa ra những biểu hiện bất ổn trong hoạt động nhân sự của doanh nghiệp nói chung tại thị trường Mỹ:

- Lương của bộ phận quản lý quá cao so với lương trung bình của nhân viên.

- Điều khoản hợp đồng cho việc bồi thường nghỉ việc quá cao.

- Liên tục mở rộng phạm vi sáp nhập với nhiều công ty khác, để gia tăng quy mô, kết quả hoạt động về mặt hình thức.

Tại Việt Nam, ban lãnh đạo cần điều chỉnh lại các tiêu chí sau:

- Ban lãnh đạo doanh nghiệp hoạt động vì lợi ích của cổ đông, đưa ra các quyết định cân bằng giữa lợi ích của công ty và lợi ích của cổ đông.

- Ban lãnh đạo tập trung vào các hoạt động cốt lõi của công ty thay vì mở rộng kinh doanh sang nhiều lĩnh vực không phải thế mạnh.

- Cơ cấu cổ đông của doanh nghiệp có sự tham gia của nhiều quỹ đầu tư lớn sẽ kiểm soát hoạt động của công ty tốt hơn so với cơ cấu công ty gia đình.

Đôi khi, một doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh tốt, các chỉ số tài chính cực kỳ hấp dẫn, nhưng thực chất lại là một doanh nghiệp yếu kém, đó là bởi ban lãnh đạo công ty gian dối trong các báo cáo tài chính. Các chỉ số sau sẽ rất hữu ích trong việc đánh giá ban lãnh đạo có đang trung thực với cổ đông của công ty hay không.

Tỷ trọng khoản phải thu so với tổng tài sản

Khoản thu là phần dễ can thiệp và sửa đổi nhất trên báo cáo tài chính với các mánh khóe như tạo doanh thu ảo, tăng vốn ảo. Khoản phải thu quá cao trong cơ cấu tài sản là dấu hiệu cảnh báo lớn về gian lận tài chính.

Lợi nhuận của doanh nghiệp

Lợi nhuận doanh nghiệp là yếu tố được các nhà đầu tư quan tâm hàng đầu khi đưa ra quyết định đầu tư. Do đó, rất nhiều công ty tìm cách bóp méo chỉ số này.

Bằng cách loại trừ các khoản thu nhập không ổn định, bạn có thể biết được lợi nhuận thực từ hoạt động kinh doanh chính của công ty. Lưu ý rằng tỷ lệ lợi nhuận cốt lõi trên tổng lợi nhuận trước thuế phải đạt ít nhất 50% để đảm bảo rằng phần lớn lợi nhuận của công ty đến từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Margin of Safety – Đầu tư vào doanh nghiệp có biên lợi nhuận an toàn

Theo Phil Town, các nhà đầu tư nên chờ đợi giá cổ phiếu thấp để mua vào. Thời điểm thích hợp lý để mua là khi giá cổ phiếu thấp hơn từ 30% – 50% so với giá trị thực của doanh nghiệp. Ông cũng đặt ra hai tiêu chí định giá là P/E và PEG giúp nhà đầu tư sớm xác định được những doanh nghiệp tốt và mua vào với mức giá phải chăng.

P/E

Đây được xem phương pháp định giá phổ biến và hiệu quả hàng đầu. P/E là chỉ số biểu thị thời gian thu hồi vốn của nhà đầu tư. Một khoản đầu tư hời được tạo ra khi một doanh nghiệp tốt nhưng P/E ở mức thấp hơn P/E chung của thị trường hoặc trung bình ngành. Đối với thị trường Việt Nam hiện tại, con số phù hợp là thấp hơn 15 lần đối với những công ty đáp ứng cả ba chữ M đầu tiên.

PEG

PEG được tạo ra từ tỷ số giữa P/E và tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp. Một cổ phiếu không bị cho là định giá cao khi P/E thấp hơn tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp trong ba năm gần nhất. Giá cổ phiếu được cho là đủ hấp dẫn khi PEG có giá trị dưới 1.

Quy tắc bán của Phil Town

Phil Town bán cổ phiếu dựa trên các nguyên tắc sau:

- Quy tắc 1: Giá cổ phiếu cao hơn 25% so với giá trị thực.

- Quy tắc 2: Lợi thế cạnh tranh, tình hình tài chính của công ty kém dần.

- Quy tắc 3: Ta tìm được công ty tuyệt vời khác với giá rẻ hơn.

Lưu ý khi lựa chọn phương pháp đầu tư 4M

Tuy các chỉ dẫn theo phương pháp đầu tư 4M của Phil Town đã rất chi tiết nhưng chỉ áp dụng những chỉ số cơ bản vào thị trường chứng khoán Việt Nam thì việc khoanh vùng được những cổ phiếu tốt còn khá khó khăn.

Với một thị trường mới nổi như Việt Nam (Emerging market) thì chất lượng lợi nhuận, chất lượng tăng trưởng thực nên được quan tâm và lượng hóa cụ thể hơn. Các yếu tố định tính có thể giúp ích phần nào nhưng không tránh khỏi trường hợp không rõ ràng, phụ thuộc vào suy nghĩ của quan của người làm phân tích.

Ý tưởng của Phil Town là khuyên nhà đầu tư nên lợi dụng lúc thị trường đi xuống và lựa chọn những công ty có tiềm lực tốt để mua vào. Tuy nhiên trong trường hợp thị trường vẫn giao dịch bình thường thì cách lọc cổ phiếu tốt theo phương pháp 4M sẽ khó thực hiện hơn.

Nếu bạn là người mới tham gia vào thị trường thì phương pháp 4M là con đường giúp bạn dễ dàng hình dung những việc chúng ta cần làm khi đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, để có được thành công và những thương vụ đầu tư hiệu quả thì bạn cần nghiêm túc tìm hiểu sâu sắc hơn về 4 chữ M và có sự ứng dụng linh hoạt tại thị trường Việt Nam.

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn những kiến thức tài chính quan trọng liên quan tới phương pháp đầu tư 4M. Chúc các bạn sớm đạt được các mục tiêu tài chính trong tương lai!

_{Tài liệu tham khảo:}

_{[1] Lựa chọn cổ phiếu theo Phương pháp 4M của nhà đầu tư triệu phú Phil Town, 2020}