Việc đọc sách không chỉ đơn giản là một hoạt động giải trí, mà còn mang lại nhiều lợi ích đáng giá cho sức khỏe tâm lý và trí tuệ của chúng ta. Hãy cùng AIA khám phá 7 lợi ích đáng kể của việc đọc sách.

Tăng cường khả năng xử lý thông tin của não bộ

Đọc sách là một hoạt động tuyệt vời để tăng cường và kết nối các khu vực của bán cầu não. Theo chuyên gia Gregory Berns trong nghiên cứu “Ảnh hưởng ngắn hạn và dài hạn của việc đọc tiểu thuyết đối với khả năng kết nối trong não”,việc bạn phải đọc, hiểu, phân tích và hình dung các thông tin trong đầu sẽ giúp kích hoạt nhiều khu vực bán cầu não, đồng thời tăng cường mạng lưới liên kết giữa chúng, tạo điều kiện cho việc liên kết não bộ tốt hơn. Từ đó, bạn sẽ tăng khả năng tập trung, tưởng tượng hình ảnh và liên kết thông tin [1]

Kích thích khả năng tư duy

Đọc sách là một phương pháp luyện tập trí não đồng thời cũng là một nguồn cung cấp liên tục các thông tin mới. Không thể phủ nhận việc đọc sách giúp kích thích tư duy, khuyến khích sự tò mò, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề của bạn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, bạn có thể đang góp phần vào việc tự suy giảm trí não của mình nếu không luyện tập mỗi ngày [2], và việc đọc sách là một phương pháp luyện tập não bộ tích cực.

Đọc sách là một phương pháp luyện tập trí não

Cải thiện trí nhớ

Đọc sách đòi hỏi bạn phải ghi nhớ các chi tiết về nhiều khía cạnh trong nội dung. Điều này giúp tăng cường khả năng ghi nhớ dài hạn của bạn. Ngoài ra, việc đọc sách cũng giúp rèn luyện khả năng nhận biết, phân loại và tổ chức thông tin, từ đó cải thiện khả năng tổ chức và lưu trữ thông tin trong bộ nhớ. Theo một nghiên cứu vào năm 2021, đọc sách mỗi ngày có thể làm chậm tốc độ suy giảm trí nhớ của con người khi về già [3].

Giảm căng thẳng

Theo một nghiên cứu năm 2009 của tờ The Telegraph [4], đọc sách giúp giảm mức độ căng thẳng lên đến 68%, thậm chí nhiều hơn cả nghe nhạc, chơi trò chơi điện tử hoặc đi dạo. Chỉ với sáu phút đọc sách mỗi ngày, bạn có thể hạ huyết áp và làm chậm nhịp tim. Có thể thấy rằng đọc sách như một liệu pháp yoga cho tâm lý. Khi đọc, bạn có thể tìm kiếm sự thoải mái và thư giãn trong thế giới của câu chuyện, giúp giải tỏa căng thẳng và stress, đồng thời giúp cải thiện tâm trạng và tinh thần.

Giảm trầm cảm

Những người trầm cảm thường cảm thấy chán nản bị cô lập và thậm chí xa lánh với người khác. Họ thường có xu hướng đọc sách để tìm được sự thoải mái bởi vì đọc sách cho phép họ “trốn thoát” khỏi thế giới của mình để đi vào thế giới của các nhân vật tưởng tượng. Chính vì vậy, theo một nghiên cứu ở Anh, những người thường xuyên đọc sách ít có khả năng trải qua cảm giác trầm cảm hơn 21% so với người không đọc sách [5]. Hơn thế nữa, nó có thể giúp con người giảm bớt trầm cảm gián tiếp bằng cách cải thiện giấc ngủ.

Ngủ ngon hơn

Đọc sách là một thói quen tuyệt vời để cải thiện giấc ngủ. Việc đọc sách trước khi đi ngủ giúp thư giãn tâm trí, giảm bớt áp lực và căng thẳng, từ đó bạn dễ dàng đạt được trạng thái thư giãn để chuẩn bị cho giấc ngủ sâu. Đồng thời, nếu bạn thiết lập thói quen đọc sách trước khi đi ngủ, não bộ sẽ thiết lập hoạt động đọc sách vào thời gian biểu của bạn mỗi ngày, giúp tạo ra một thói quen đồng nhất và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Xem thêm: TOP 10 cuốn sách quản lý thời gian bạn nên đọc ngay bây giờ

Các bước đọc sách hiệu quả và nhớ lâu

Đọc sách là một kỹ năng quan trọng giúp chúng ta mở rộng kiến thức và phát triển bản thân. Tuy nhiên, để đọc sách thực sự hiệu quả và ghi nhớ lâu dài, chúng ta cần có phương pháp đúng đắn. Dưới đây là các bước chi tiết giúp bạn đọc sách hiệu quả và nhớ lâu:

Bước 1: Xác định mục tiêu đọc sách

Trước khi bắt đầu đọc, hãy xác định rõ mục tiêu của bạn. Bạn đọc để giải trí, học hỏi kiến thức mới, hay tìm giải pháp cho một vấn đề cụ thể? Việc xác định mục tiêu sẽ giúp bạn tập trung vào những thông tin quan trọng và có liên quan.

Bước 2: Đọc lướt và tổng quan nội dung

Bắt đầu bằng việc đọc lướt qua mục lục, lời giới thiệu, và kết luận của sách. Điều này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về nội dung và cấu trúc của cuốn sách, từ đó dễ dàng nắm bắt ý chính khi đọc chi tiết.

Bước 3: Đọc kỹ và chủ động

Khi đọc chi tiết, hãy chủ động tương tác với nội dung:

• Đánh dấu các ý chính: Sử dụng bút highlight hoặc gạch chân để đánh dấu những thông tin quan trọng.

• Ghi chú bên lề: Viết tóm tắt, ý kiến cá nhân, hoặc liên kết với kiến thức khác bên lề sách.

• Đặt câu hỏi: Luôn đặt câu hỏi về nội dung bạn đọc, điều này giúp tăng tính tương tác và ghi nhớ tốt hơn.

Bước 4: Tóm tắt và suy ngẫm

Sau khi đọc xong mỗi chương hoặc phần:

• Tóm tắt các điểm chính bằng lời của bạn.

• Liên hệ nội dung với kiến thức và kinh nghiệm cá nhân.

• Suy ngẫm về cách áp dụng những điều đã học vào cuộc sống.

Bước 5: Ôn tập và thảo luận

• Ôn lại các ghi chú và điểm quan trọng thường xuyên, đặc biệt là sau 1 ngày, 1 tuần, và 1 tháng để củng cố trí nhớ.

• Thảo luận nội dung sách với người khác. Việc chia sẻ và tranh luận sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn và nhớ lâu hơn.

Bước 6: Áp dụng kiến thức vào thực tế

Tìm cách áp dụng những gì bạn đã học vào cuộc sống hàng ngày hoặc công việc. Việc thực hành sẽ giúp bạn ghi nhớ và hiểu sâu hơn về kiến thức đã đọc.

Bước 7: Giảng dạy lại cho người khác

Cách tốt nhất để học và nhớ một điều gì đó là dạy lại cho người khác. Hãy thử giải thích những điều bạn đã học cho bạn bè, gia đình, hoặc đồng nghiệp. Quá trình này không chỉ giúp bạn củng cố kiến thức mà còn phát hiện ra những điểm chưa rõ để tìm hiểu thêm.

Xem thêm: Bật mí 9 cách đọc sách nhanh và nhớ lâu hiệu quả hàng đầu

5 mẹo đọc sách thông minh, hiệu quả mà bạn nên biết

Dưới đây là một số phương pháp đọc thông minh cần bạn áp dụng ngay hôm nay

5 Cách đọc sách thông minh, hiệu quả

Không đọc lùi Không đọc từ đầu tới cuối

Nhiều người mặc định đọc sách là phải đọc từ trang 1 đến trang cuối cùng 1 cách tuyến tính. Tuy vậy, cách đọc này dễ dẫn đến nhàm chán và khiến bạn bỏ cuộc sau vài chục trong đầu tiên.

Thay vì đọc từ đầu đến cuối, bạn có thể áp dụng chiến lược sau để duy trì cảm hứng đọc sách:

• Đầu tiên, hãy đọc câu hỏi ở cuối chương. Điều này sẽ giúp bạn tập trung và có cái nhìn tổng quan về nội dung của cả chương.

• Đọc tóm tắt cuối cùng của chương. Điều này giúp bạn nắm bắt những ý tưởng lớn trong chương trước khi đọc chi tiết.

• Nhìn vào các tiêu đề và phân chia của chương. Điều này giúp bạn định vị các phần chính của chương và có cái nhìn tổng quan về cấu trúc của nội dung.

• Đọc phần giới thiệu chương. Điều này giúp bạn có khái niệm rõ ràng về nội dung chương.

• Sau đó, bạn có thể đọc từ trước ra sau, tuy nhiên, không cần phải đọc tất cả mọi thứ theo thứ tự chúng được viết, mà nên tập trung vào kết nối các ý tưởng trong chương với nhau.

Áp dụng cách đọc này, bạn sẽ không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giúp nâng cao hiệu quả đọc sách, tập trung vào các ý chính và tìm hiểu sâu về nội dung của cuốn sách.

Đọc tìm ý lớn

Trước khi bắt đầu đọc một cuốn sách, hãy đọc qua nhanh bìa sách, mục lục, tựa đề các chương, các đầu mục, để có cái nhìn tổng quát về nội dung của cuốn sách. Sau đó, đọc tìm kiếm ý lớn, tức là tìm hiểu về các ý chính, những khái niệm cốt lõi của cuốn sách. Điều này giúp bạn nắm bắt được nội dung chính của cuốn sách trước khi đi vào chi tiết.

Đọc tìm ý chi tiết

Sau khi đã nắm bắt được ý lớn của cuốn sách, bạn có thể chuyển sang đọc tìm hiểu ý chi tiết của từng chương hoặc mỗi phần trong sách. Tập trung vào các đoạn văn, các ví dụ, các dẫn chứng để hiểu rõ hơn về các thông tin được đề cập, các tác phẩm nghiên cứu hoặc ví dụ minh họa mà tác giả đưa ra. Bạn có thể ghi chép hoặc hệ thống hóa lại các thông tin mà mình đọc được, sau đó so sánh với các thông tin tóm tắt ở cuối chương.

Đọc sách một lần nhưng ghi chú nhiều lần

Một cách đọc thông minh và hiệu quả là đọc sách một lần nhưng ghi chú nhiều lần. Khi đọc, hãy sử dụng bút chì, bút đánh dấu hoặc các công cụ ghi chú để đánh dấu những ý quan trọng, những câu hay, những tư duy mới mà bạn gặp phải. Sau khi đọc xong, bạn có thể quay lại những điểm đã ghi chú để xem lại, ôn lại kiến thức, từ đó củng cố lại sự hiểu biết về nội dung của cuốn sách.

Xem thêm: 10 cách tạo thói quen đọc sách đơn giản, hiệu quả ngay tại nhà

Đọc sách một lần nhưng ghi chú nhiều lần

Đọc lướt

Đọc lướt là một kỹ năng đọc nhanh và hiệu quả, giúp bạn tiết kiệm thời gian và tăng khả năng tiếp thu thông tin. Để đọc lướt, bạn có thể áp dụng các kỹ thuật sau:

• Xác định mục đích của việc đọc cuốn sách trước khi bắt đầu.

• Di chuyển mắt theo chiều dọc và ngang để đọc nhanh chóng và ghi nhận các từ khóa

• Đặt mình vào suy nghĩ của tác giả và phát hiện chiến lược của họ trong cách trình bày và nội dung tài liệu.

• Đọc trước đoạn giới thiệu để hiểu được ý chính của bài viết.

• Tập trung vào câu giới thiệu của mỗi đoạn văn để nhanh chóng nắm bắt nội dung.

Qua bài viết trên, có thể nói đọc sách là một hoạt động tuyệt vời để nâng cao bản thân và mở rộng tầm nhìn. Việc đọc thông minh và hiệu quả giúp bạn tiết kiệm thời gian, tận dụng tối đa lợi ích và áp dụng những gì học được vào cuộc sống hàng ngày. AIA Việt Nam, hy vọng những gợi ý trên sẽ giúp bạn có những phương pháp và các bước đọc sách hiệu quả và nhớ lâu hơn!

_{Nguồn tham khảo:}

_{[1], [Gregory S. Berns, Kristina Blaine, Michael J. Prietula, and Brandon E.Pye], [Short- and Long-Term Effects of a Novel on Connectivity in the Brain], [2013].}

_{[2], [Debbie Hampton], [Are You Unknowingly Contributing To Your Brain’s Decline?], [2016].}

_{[3],[National University Insights and Stories],[READING IMPROVES MEMORY, CONCENTRATION AND STRESS],[2015]}

_{[4], [The Telegraph], [Reading 'can help reduce stress'], [2009].}

_{[5], [Josie Billington], [Regular reading increases self-esteem], [2015]}