5 phút đọc
Cây kinh giới là một loại thảo mộc quý trong y học cổ truyền, sở hữu nhiều công dụng đáng kinh ngạc đối với sức khỏe con người. Kinh giới không chỉ là một gia vị thơm ngon trong ẩm thực mà còn là nguyên liệu chế biến nhiều bài thuốc quý giá. Từ việc điều trị các vấn đề về tiêu hóa, hô hấp đến khả năng kháng viêm, chống oxy hóa, cây kinh giới đã chứng minh giá trị y học to lớn của mình qua hàng nghìn năm sử dụng. Bài viết này, AIA Việt Nam sẽ khám phá chi tiết về đặc điểm, tác dụng của cây kinh giới cũng như giới thiệu một số bài thuốc nổi tiếng từ loại thảo mộc này.
Cây kinh giới (tên khoa học: Elsholtzia ciliata) là một loài thực vật thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Kinh giới có nguồn gốc từ Đông Á, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên và Việt Nam. Trong y học cổ truyền, kinh giới được xem là một vị thuốc quý, có vị cay, tính ấm và hương thơm đặc trưng.
Kinh giới đã được sử dụng trong y học truyền thống từ hàng nghìn năm trước. Các thầy thuốc Đông y thường kê đơn kinh giới để điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau, từ cảm cúm thông thường đến các vấn đề tiêu hóa phức tạp. Trong ẩm thực, kinh giới cũng là một loại gia vị phổ biến, đặc biệt trong các món ăn của Việt Nam và một số nước Đông Á khác.
Cây kinh giới không chỉ được trồng để làm thuốc và gia vị, mà còn được trồng làm cảnh trong vườn nhà. Hương thơm dễ chịu của kinh giới có thể giúp xua đuổi côn trùng, đồng thời tạo ra một không gian thư giãn, dễ chịu cho người trồng.
Rau kinh giới và tía tô ăn kèm bún đậu mắm tôm
Cây kinh giới có chiều cao khoảng 30-50cm, mọc ở khu vực có nhiều nắng, thân hình vuông, mọc thẳng đứng.
Hoa kinh giới mọc thành cụm ở đầu cành, kích thước tương đối nhỏ và có màu tím nhạt.
Toàn thân cây kinh giới có mùi thơm, vị hơi cay và chứa nhiều tinh dầu.
Cây kinh giới
Cứ ngỡ chỉ là một loại rau thông thường nhưng các chất chữa trong kinh giới giúp loại cây này mang lại rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Một số lợi ích tiêu biểu như sau:
Cây kinh giới chứa các hợp chất carvacrol và thymol có tác dụng diệt các tác nhân gây cảm cúm. Chính vì vậy, loại cây này thường được sử dụng hỗ trợ điều trị sốt, cảm cúm. Khi bị ốm sốt, người ta thường nấu cháo trắng và cho thêm tía tô, kinh giới vào ăn lúc nóng sẽ giải cảm rất tốt.
Kinh giới có tác dụng kiểm soát nhịp tim và huyết áp bởi có chứa một hàm lượng kali. Ngoài ra, kinh giới còn chứa chất chống oxi hoá giúp ngăn ngừa yếu tố gây ra bệnh tim.
Một trong những lợi ích phổ biến của kinh giới đó chính là có tính an thần, giảm stress hiệu quả, cải thiện chứng đau nửa đầu giúp nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Cây kinh giới giúp cải thiện giấc ngủ
Các chất Carvacrol và Thymol có trong cây kinh giới có thể tiêu diệt các loại ký sinh trùng gây hại cho đường ruột như sán, giun,... để bảo vệ hệ tiêu hóa, giúp làm dịu triệu chứng khó tiêu và đau do rối loạn dạ dày.
Đặc biệt, kinh giới còn có tác dụng xoa dịu cơn đau bụng cho phụ nữ khi đến kỳ kinh nguyệt.
Rosmarinic trong cây kinh giới có tác dụng chống oxy hóa tương đối hiệu quả, giúp phòng ngừa các dấu hiệu lão hóa, mang lại sức sống cho làn da.
Tinh dầu có trong rau kinh giới giúp ngăn chặn sự phát triển của rất nhiều loại vi khuẩn. Ngoài ra chất chống oxy hoá cũng giúp giảm tình trạng viêm nhiễm rất tốt.
Sau đây là một số bài thuốc từ cây kinh giới được sử dụng phổ biến trong dân gian:
Nếu gặp tình trạng chảy máu cam hoặc tiểu tiện, đại tiện ra máu thì chỉ cần ăn lá và hoa cây kinh giới hoặc sắc nước uống là có thể cải thiện đáng kể. [2]
- Chảy máu cam: lấy một nhúm hoa kinh giới đun sôi cùng với 200ml nước lọc cho đến khi còn lại 100ml thì chắt lấy nước chia làm 2 lần uống hàng ngày.
- Tiểu tiện ra máu: Sử dụng lá kinh giới kết hợp cùng sa nhân, mang đi sao khô và nghiền nhuyễn thành bột. Sau đó hòa với nước hồ nếp, chia ra uống 3 lần/ 1 ngày.
Cây kinh giới có tác dụng hỗ trợ điều trị dị ứng, mụn nhọt
Sử dụng ngọn rau kinh giới có hoa sao nóng già rồi bọc một miếng vải mỏng bên ngoài, dùng chà trực tiếp lên cùng da bị dị ứng. Cứ thực hiện vài lần 1 ngày cho đến khi tình trạng thuyên giảm.
Lá kinh giới phơi khô, sau đó xay nhuyễn thành bột và hòa cùng nước cháo gạo nếp để uống 3 lần/ngày.
Giã nát cây kinh giới tươi sau đó vắt lấy nước thoa trực tiếp lên nốt mụn, chờ khô và rửa sạch. Để hiệu quả nhất thì nên sử dụng ngay khi bắt đầu khởi phát mụn.
Tuy cây kinh giới có rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe con người, nhưng đối với cơ địa mỗi người khác nhau sẽ có mức độ hiệu quả khác nhau. Đối với một số người khi sử dụng kinh giới làm đẹp có thể gây nên các tác dụng phụ không mong muốn như mụn trở nên nhiều hơn, ngứa hoặc sưng đỏ.
Một số trường hợp không nên sử dụng kinh giới:
- Đau đầu do mất ngủ suy nhược cơ thể kéo dài chứ không phải do cảm cúm,...
- Ra mồ hôi mất kiểm soát.
Đặc biệt, rau kinh giới tuyệt đối không nên được sử dụng chung với cua biển, cá lóc và thịt lừa.
Qua bài viết trên, bạn có thể thấy cây kinh giới không chỉ là một loại rau ăn kèm quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày, rau kinh giới còn có những công dụng vô cùng quý giá đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên chúng ta cũng không nên quá lạm dụng để tránh gặp phải những tác dụng phụ không mong muốn. Hy vọng bài viết trên, AIA Việt Nam đã giải đáp được cho bạn thắc mắc về “Rau kinh giới có tác dụng gì?” và những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình.
Tham khảo:
[1] VeggiesInfo, Benefits of Vietnamese Balm in medicine
[2] Medlatec, Kinh giới - thảo dược tự nhiên an lành cho sức khỏe
Đăng ký để khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.
10 phút đọc
