Bài viết

Công dụng của lá mơ và những bài thuốc kỳ diệu mà ít ai biết tới

04/11/2023 dot 4 phút đọc
Dinh Dưỡng Lời khuyên Sống Khỏe

Từ lâu đời, lá mơ lông đã trở thành gia vị không thể thiếu trong nhiều mâm cơm của người Việt. Không chỉ vậy, loài cây này còn là một loại thảo dược quý hiếm, được sử dụng nhiều trong các bài thuốc ngày nay.

Đặc điểm, nguồn gốc của lá mơ lông

Lá mơ lông là loại thân gỗ dây leo, có tên khoa học là Paederia foetida, thuộc họ Cà phê. Ở Việt Nam, hiện phổ biến nhất là loại lá mơ có nguồn gốc từ các vùng núi ẩm ướt, rừng rậm ở các nước châu Á như Ấn Độ, Malaysia…

Toàn thân và lá đều có một lớp lông mịn nên dân gian gọi là “lá mơ lông”. Ngoài ra, nó còn được biết đến với các tên như mơ tròn, mơ tam thể, ngưu bì đống… Mỗi mặt lá có màu sắc khác nhau, mặt trước màu xanh lá, còn mặt sau màu tím nhạt.

Bộ phận làm dược liệu

Lá là bộ phận được sử dụng làm dược liệu chủ yếu, thường được thu hái khi cây chưa ra hoa, lá còn tươi và non. Sau đó, người ta sẽ phơi sấy để giữ được các thành phần chất quý giá của lá mơ lông và sử dụng trong nhiều bài thuốc.

Lá là bộ phận được sử dụng làm dược liệu

Thành phần hóa học của lá mơ lông

Lá mơ lông chứa 4 thành phần hóa học chính là alkaloid (a- và b-paederin), protein, caroten, các acid béo. Trong đó, hàm lượng saponin triterpenoid gọi là gypenosides là thành tố đặc biệt của lá mơ lông trong y học. Nghiên cứu [2] chỉ ra rằng, lá mơ lông có tác dụng kháng khuẩn và chống các bênh về viêm nhiễm.

Tác dụng của lá mơ lông đối với sức khỏe

Tư lâu, lá mơ lông đã được biết đến là loài thảo dược, đem lại nhiều ích lợi to lớn cho sức khỏe con người.

Lá mơ lông có nhiều lợi ích đối với sức khỏe

Báo cáo [3] chỉ ra rằng gypenosides - thành phần chính của lá mơ lông giúp chống viêm, oxy hóa và bảo vệ các tế bào não khỏi tổn thương do viêm. Lá mơ lông có tác dụng trong việc giảm lượng cholesterol trong máu, tăng cường sức khỏe tim mạch và cải thiện hệ tuần hoàn. [4]

Ngoài ra, lá mơ lông còn hỗ trợ tiêu hóa, chống viêm đại tràng và ung thu. Nó giải độc và ức chế nhiều loại vi khuẩn có hại cho đường ruột và bảo vệ niêm mạc của dạ dày, đại tràng con người.

Kết luận: Lá mơ lông có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa, cải thiện mạch, hỗ trợ tiêu hóa và chống viêm đại tràng, ung thư.

Các bài thuốc thường dùng chữa bệnh của lá mơ

Bài thuốc lá mơ lông sát khuẩn, chữa kiết lỵ

Người bị kiết lỵ thường đi ngoài nhiều lần, phân lẫn các chất nhầy và máu, một số trường hợp còn bị sốt. Lá mơ có tác dụng chống amip và simela - hai vi khuẩn chủ yếu gây nên bệnh kiết lỵ. Khi đó, người bệnh chỉ cần ăn trứng gà lá mơ, lấy một nắm lá mơ thái nhỏ, trộn lẫn với lòng đỏ trứng và nấu chín. Mỗi ngày ăn 2-3 lần liên tục vài ngày sẽ khỏi. 

Bài thuốc lá mơ lông sát khuẩn, chữa kiết lỵ

Bài thuốc trị giun

Giun đũa và gium kim sẽ được trị khỏi nếu ăn lá mơ sống với muối hoặc uống nước cốt vắt. Người bị giun nên ăn hoặc uống vào buổi sáng, liên tục trong 3 ngày sẽ có tác dụng. Ngoài ra, với loài giun kim, thì có thể bơm thẳng nước cốt lá mơ lông vào hậu môn người bệnh, giữ khoảng 20 phút, vài tiếng sau giun sẽ tự động bò ra.

Bài thuốc giảm đau nhức xương khớp

Người mắc phong thấp có thể thử 3 cách chữa bệnh với lá mơ lông.

  • Cách 1: Hãy dùng lá hoặc cả thân lá mơ lông phơi khô, sắc thuốc uống.

  • Cách 2: Lá mơ lông sau khi phơi khô sẽ được hãm lấy nước như trà, thêm chút rượu vào khi uống

  • Cách 3: Các bộ phận này cũng có thể được thái nhỏ, sao vàng và ngâm rượu. Sau khoảng 5 ngày là đủ độ ngấm, người bệnh uống hoặc dùng rượu xoa bóp các vùng đau nhức.

Bài thuốc chữa bệnh viêm đại tràng

Một trong những công dụng lớn nhất của lá mơ lông là chữa trị các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, ví dụ như viêm đại tràng. Có hai bài thuốc phổ biến nhất để chữa trị căn bệnh này.

  • Cách 1: Kết hợp lá mơ lông với trứng gà và gừng. Thái nhỏ lá mơ, gừng và trộn lẫn với trừng gà rồi hấp chín. Bài thuốc này chỉ nên ăn ngay khi còn nóng là 1 lần/ngày, 3-4 lần/tuần để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.

  • Cách 2: Kết hợp lá mơ và lá phèn đen. Đối với hai loại lá này, chỉ cần rửa sạch, thái nhỏ và vắt lấy nước cốt là có thể uống được. Người bệnh có thể uống 3-4 lần/ngày tùy theo mức độ nghiêm trọng của bệnh. 

Bài thuốc lá mơ lông sát khuẩn, chữa kiết lỵ

Bài thuốc trị chứng bí tiểu tiện

Thường chứng bí tiểu là do mắc các bệnh về thận, về đường tiêu hóa. Bởi vậy, người bệnh chỉ cần phơi khô và sắc lấy nước lá mơ lông uống trong 2-3 ngày, tình trạng này sẽ được cải thiện đáng kể.

Điều trị chứng cam tích (suy dinh dưỡng) ở trẻ nhỏ

Các bậc cha mẹ có thể tham khảo cách sau: Trộn 15-20 gram thân rễ lá mơ lông với dạ dày lợn thái vụn. Sắc 2 nguyên liệu trên với 2 bát con nước, sắc đến khi còn lại 1 bát thì dừng. Lượng thuốc này nên được chia cho trẻ nhỏ uống 2 lần/ngày.

Lưu ý khi sử dụng lá mơ

Lá mơ lông là dược liệu dân gian, lành tính và được sử dụng trong nhiều thang thuốc, tuy nhiên, người dùng nên lưu ý một số điểm sau:

  • Chỉ nên sử dụng lá mơ lông khi trình trạng bệnh còn nhẹ, mới biểu hiện. Nếu có biểu hiện nặng hơn như viêm loét đại tràng, dạ dày, xuất huyết, đau dữ dội… thì nên đến các cơ sở y tế để được điều trị kĩ càng hơn.

  • Bởi lớp lông của lá mơ, nên có rất nhiều kí sinh trùng, bụi bẩn trên bề mặt lá. Bởi vậy, nên ngâm và rửa sạch với nước muối trước khi sử dụng.

  • Các bài thuốc giúp hỗ trợ chữa trị chỉ là một phần, người bệnh cần kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ thì mới đem lại hiệu quả.

  • Chú ý đến nguồn gốc và cách bảo quản các lá mơ lông. Nên sử dụng lá mơ lông không chất bảo quản, gây hại vì phần lớn, các bài thuốc sẽ sử dụng trực tiếp phần lá làm dược liệu.

  • Đối với phụ nữ có thai và cho con bú, chỉ nên sử dụng lá mơ lông khi đã qua chế biến, không nên ăn sống vì dễ đau bụng, mắc các bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn.

     

Nguồn tham khảo:

[1] Mơ lông-Paederia foetida , Rubiaceae, Nhận thức dược liệu

[2] Subrata De, B. Ravishankar, G.C. Bhavsar, “Investigation of the anti-inflammatory effects of Paederia foetida”, 2019

[3] Bombi Lee, Insop Shim, Hyejung Lee, “Gypenosides Attenuate Lipopolysaccharide-Induced Neuroinflammation and Memory Impairment in Rats”, 2018

[4] Ning Dai, Fang-fang Zhao, Min Fang, Feng-lan Pu, Ling-yao Kong, Jian-ping Liu, Gynostemma pentaphyllum for dyslipidemia: A systematic review of randomized controlled trials, 2022

Đăng ký để khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

Hãy giữ liên lạc

Cám ơn bạn

Đăng ký và khám phá những cách mới để bảo vệ sức khỏe và sự giàu có của bạn.

warning icon
Địa chỉ email không hợp lệ