Sa thải tạm thời không còn là khái niệm xa lạ với nhiều người

1. Lay Off là gì?

Lay Off là gì? Khái niệm này hay còn gọi là sa thải tạm thời hoặc giảm biên chế, đây là quá trình mà một công ty quyết định cắt giảm số lượng nhân viên bằng cách tạm dừng hoặc chấm dứt hợp đồng lao động của một hoặc nhiều nhân viên. 

Điều đặc biệt là lý do cho việc lay off thường không liên quan đến hiệu suất làm việc của nhân viên hay bất kỳ vi phạm nào về kỷ luật. Thay vào đó, nó thường xuất phát từ các yếu tố bên ngoài như doanh thu giảm, sụt giảm doanh số hoặc các vấn đề tài chính khác. Quyết định này được đưa ra nhằm điều chỉnh quy mô nhân sự, giúp công ty thích ứng với thực trạng kinh doanh hiện tại.

 Lay off thường không liên quan đến hiệu suất làm việc của nhân viên

2. Tình hình thị trường lao động năm 2024 giữa làn sóng Layoff

Thị trường việc làm tại Việt Nam cũng không thoát khỏi tác động của làn sóng Layoff toàn cầu. Theo khảo sát của VietnamWorks, trong quý 3/2023, 43% doanh nghiệp tại Việt Nam cho biết có kế hoạch cắt giảm nhân sự. Các ngành công nghệ thông tin, thương mại điện tử và sản xuất là những lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Đặc biệt, những người mới ra trường, ít kinh nghiệm và những người làm ở các vị trí có thể bị thay thế bởi công nghệ là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất từ làn sóng sa thải này. Việc Layoff đang tạo ra không ít khó khăn cho người lao động, đẩy họ vào những tình huống tìm kiếm việc làm mới đầy thách thức.

Một báo cáo khác từ Layoffs.fyi, chỉ trong tháng 1 năm 2024, hơn 7.500 nhân viên trong lĩnh vực công nghệ đã phải rời bỏ công việc của mình trên toàn cầu.

Thị trường Việt Nam cũng không thoát khỏi tác động của làn sóng Layoff toàn cầu

3. Bị Layoff có phải hoàn toàn là điều tiêu cực?

Cần nhấn mạnh rằng, nguyên nhân của việc sa thải thường không liên quan đến hiệu suất làm việc cá nhân. Thay vào đó, các vấn đề kinh doanh nội bộ như tuyển dụng quá nhiều dẫn đến dư thừa nhân sự hoặc lợi nhuận không đạt yêu cầu mới chính là nguyên nhân chính.

Vì vậy, ngay cả khi bạn không may rơi vào tình trạng bị sa thải thì cũng đừng để điều đó làm bạn nản lòng. Hãy xem đây là cơ hội để thay đổi vì khi một cánh cửa khép lại, cánh cửa khác sẽ mở ra. Với nhu cầu ngày càng cao về nhân sự có chuyên môn, nếu bạn đủ khả năng, chắc chắn sẽ có nhiều cơ hội đang chờ đón bạn. 

Thêm vào đó, với xu hướng làm việc trực tuyến từ xa và freelance ngày càng phổ biến sau đại dịch, cơ hội dành cho bạn cũng trở nên phong phú hơn. Bạn có thể tham khảo các công việc trực tuyến để tạo thêm thu nhập bên cạnh công việc chính, giúp đảm bảo tài chính cho bản thân.

Nếu bạn đủ khả năng thì sẽ có nhiều cơ hội đang chờ đón bạn

4. Cách đối phó và vượt qua tình trạng Layoff

Khi đã biết lay off là gì và muốn đối diện với tình trạng này, điều quan trọng nhất là không để những cảm xúc tiêu cực chi phối. Hãy xem đây là một cơ hội mới để phát triển cá nhân và thay đổi hướng đi trong sự nghiệp. Bằng cách tìm hiểu rõ nguyên nhân cũng như quyền lợi sau khi bị sa thải, bạn hãy chăm sóc sức khỏe tinh thần, quản lý tài chính hợp lý và xây dựng một kế hoạch cho tương lai.

Để vượt qua làn sóng sa thải, người lao động cần chuẩn bị tinh thần và thực hiện một số bước sau đây nhằm ứng phó hiệu quả với biến động trên thị trường lao động:

• Đảm bảo quyền lợi bản thân: Nắm vững quyền lợi mà bạn có thể nhận được sau khi bị sa thải.
• Lập kế hoạch tài chính: Xây dựng một ngân sách hợp lý để quản lý chi tiêu trong thời gian khó khăn.
• Đặt mục tiêu cho tương lai: Lên kế hoạch rõ ràng cho sự nghiệp và các bước tiếp theo.
• Khám phá cơ hội mới: Tìm kiếm các lĩnh vực mới có thể phát triển nghề nghiệp.
• Chủ động học hỏi: Nâng cao kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm để thích ứng với yêu cầu mới.
• Mở rộng mạng lưới quan hệ: Duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội trong ngành.
• Giữ thái độ tích cực và kiên trì: Luôn lạc quan và không từ bỏ trước những khó khăn.

Không nên bi quan về tình hình hiện tại

5. Những thắc mắc phổ biến khi bị Lay Off

Khi rơi vào tình trạng bị lay off, không ít người lao động sẽ có những câu hỏi và thắc mắc về quyền lợi, quy trình và các bước tiếp theo nên làm gì, cụ thể như sau:

5.1 Sự khác biệt giữa Lay Off và buộc thôi việc là gì?

Sa thải được thực hiện trong cả khu vực doanh nghiệp nhà nước và tư nhân, trong khi buộc thôi việc chỉ áp dụng cho cơ quan nhà nước và các đơn vị sự nghiệp công lập. Nhà tuyển dụng có quyền sa thải nhân viên theo quyết định của mình. Ngược lại, công chức viên chức bị buộc thôi phải chịu sự điều hành và quyết định của cơ quan có thẩm quyền trong việc kỷ luật.

5.2 Lay Off và chấm dứt hợp đồng đơn phương có gì khác nhau

Sa thải là hình thức mà một công ty quyết định cắt giảm số lượng nhân viên bằng cách tạm dừng hoặc chấm dứt hợp đồng lao động. Ngược lại, đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động có thể được thực hiện bởi cả nhân viên và nhà tuyển dụng, hình thức này giúp bảo vệ quyền lợi của cả hai bên trong mối quan hệ lao động.

Lay Off và chấm dứt hợp đồng đơn phương có gì khác nhau?

5.3 Khi bị Lay Off có được nhận lương không?

Nếu việc sa thải được thực hiện đúng quy định pháp luật, công ty vẫn có trách nhiệm thanh toán đầy đủ tiền lương cho nhân viên và bạn sẽ nhận được mức lương tương ứng với số ngày làm việc thực tế của mình. Bên cạnh đó thì người lao động còn được thưởng thêm theo quy định là mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng tiền lương.

5.4 Bị Lay Off có được hưởng bảo hiểm xã hội không?

Người lao động bị sa thải có quyền nhận bảo hiểm xã hội một lần nếu thời gian tham gia bảo hiểm của họ dưới 20 năm. Điều này có nghĩa là việc nhận bảo hiểm xã hội một lần không phụ thuộc vào lý do chấm dứt hợp đồng, cho dù là do bị sa thải hay bất kỳ nguyên nhân nào khác.

5.5 Người bị Lay Off có được nhận trợ cấp thất nghiệp không?

Người lao động bị sa thải vẫn có khả năng nhận trợ cấp thất nghiệp nếu họ đã chấm dứt hợp đồng và đã đóng bảo hiểm xã hội ít nhất 12 tháng trước đó (miễn là đáp ứng đầy đủ các điều kiện như trong các trường hợp thông thường).

Người bị Lay Off có được nhận trợ cấp thất nghiệp không?

5.6 Việc xin việc lại sau khi bị Lay Off có khó không?

Hiện nay, layoff có thể xảy ra với bất kỳ ai trong bối cảnh kinh tế khó khăn, vì vậy bạn không cần quá lo lắng về cách nhà tuyển dụng nhìn nhận bạn. Chỉ cần bạn hiểu rõ bản chất của lay off là gì và duy trì sự tự tin cùng kỹ năng cần thiết, bạn sẽ nhanh chóng tìm thấy cơ hội phù hợp cho bản thân.

Nhìn chung, việc bị lay off là một trải nghiệm khó khăn nhưng cũng có thể trở thành cơ hội để bạn tái định hình con đường sự nghiệp của mình. AIA Việt Nam hy vọng rằng cách hiểu rõ lay off là gì và áp dụng những chiến lược phù hợp, bạn sẽ có thể vượt qua giai đoạn này một cách mạnh mẽ hơn.