Tìm hiểu về bệnh hen suyễn có di truyền không

Hen suyễn là tình trạng đường hô hấp bị viêm và sưng, dẫn đến hẹp phế quản, gây khó khăn khi thở. Các triệu chứng phổ biến của bệnh hen suyễn bao gồm khó thở, thở khò khè, ho dai dẳng và cảm giác tức ngực. 

Tình trạng này có thể xuất hiện đột ngột và làm giảm khả năng vận động, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Đặc biệt, các cơn hen có thể diễn ra thường xuyên hơn vào ban đêm hoặc khi tiếp xúc với các tác nhân kích thích như khói thuốc, bụi bẩn, phấn hoa, hoặc thay đổi thời tiết.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây bệnh hen suyễn

Nguyên nhân gây bệnh hen suyễn chưa được xác định rõ ràng, nhưng có nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra bệnh, bao gồm: 

• Yếu tố di truyền: Nếu có người thân trong gia đình mắc hen suyễn, bạn có thể có nguy cơ cao bị bệnh.

• Môi trường sống: Các tác nhân môi trường như ô nhiễm không khí, khói thuốc, bụi bẩn hay phấn hoa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

• Nhiễm trùng hô hấp: Nhiễm trùng đường hô hấp trong thời thơ ấu có thể góp phần làm phát triển bệnh hen suyễn.

Bệnh hen suyễn có di truyền không?

Bệnh hen suyễn có di truyền không là câu hỏi mà nhiều người quan tâm. Thực tế, hen suyễn có yếu tố di truyền rõ rệt. 

Nếu cha hoặc mẹ mắc bệnh, con cái có nguy cơ bị hen suyễn lên đến 30-35%. Nếu cả cha lẫn mẹ đều bị bệnh, tỉ lệ này có thể tăng lên 50-70%. Trong trường hợp gia đình không có ai mắc hen suyễn, nguy cơ mắc bệnh của trẻ chỉ khoảng 10-15%. Do đó, có thể nói rằng hen suyễn là một bệnh lý có khả năng di truyền.

Bệnh hen suyễn có yếu tố di truyền

Hen suyễn có nguy hiểm không?

Bệnh hen suyễn làm tắc nghẽn đường thở, gây viêm mạn tính và tăng phản ứng của đường hô hấp. Khi gặp phải các tác nhân kích thích như bụi, khói thuốc, hay dị ứng, đường thở có thể bị viêm nhiễm nặng hơn, gây tắc nghẽn và khó thở. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy, khiến người bệnh phải đối mặt với các triệu chứng nguy hiểm như khó thở, ho, và thở khò khè.

Hen suyễn là một bệnh lý phổ biến và không lây nhiễm, tuy nhiên nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, hen suyễn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Các triệu chứng bệnh hen suyễn

Trong những trường hợp nặng, người bị hen suyễn có thể cần sự can thiệp y tế khẩn cấp để ngăn ngừa tình trạng suy hô hấp, thậm chí là tử vong. 

Phương pháp quản lý và phòng ngừa hen suyễn hiệu quả

 Phòng ngừa hen suyễn hiệu quả

Mặc dù hen suyễn không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng người bệnh có thể kiểm soát và giảm thiểu các triệu chứng thông qua các phương pháp điều trị và quản lý hiệu quả.

Điều trị bằng thuốc và lựa chọn dùng thuốc

Điều trị hen suyễn chủ yếu là sử dụng thuốc để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa cơn hen. Có hai loại thuốc chính trong điều trị hen suyễn: cắt cơn hen cấp và ngăn ngừa cơn hen tái phát.

• Thuốc cắt cơn: Thuốc chủ vận Beta tác dụng ngắn (SABAs), như Salbutamol và Terbutaline, giúp giãn phế quản nhanh chóng, cắt cơn hen cấp.

• Thuốc dự phòng:

  • Corticosteroid dạng hít: Giảm viêm phổi, ngăn ngừa cơn hen cấp.

  • Thuốc kháng Leukotriene: Giảm viêm do hệ miễn dịch, phù hợp cho người hen kèm viêm mũi dị ứng.

  • Thuốc chủ vận Beta kéo dài: Tác dụng kéo dài, kết hợp với corticosteroid để kiểm soát bệnh.

  • Omalizumab (Xolair): Dùng cho hen dị ứng, giảm phản ứng dị ứng, 

  • Liệu pháp miễn dịch: Giúp cơ thể dung nạp dị nguyên gây hen như phấn hoa, mạt bụi.

  • Corticosteroid dạng uống: Giảm nhanh triệu chứng hen cấp tính, nhưng không dùng lâu dài do tác dụng phụ.

  • Theophylline: Giãn phế quản nhưng ít được sử dụng do nhiều tác dụng phụ.

Mặc dù thuốc hỗ trợ kiểm soát triệu chứng, bệnh nhân cần duy trì lối sống lành mạnh như tập thể dục thường xuyên đặc biệt là khi sử dụng thuốc phải tuân theo quy định của bác sĩ.

Điều trị hen suyễn bằng thuốc

Điều chỉnh lối sống và tránh các tác nhân gây kích phát

Một phần quan trọng trong việc quản lý bệnh hen suyễn là thay đổi lối sống và tránh các tác nhân kích thích. 

Những người bị hen suyễn nên tránh tiếp xúc với khói thuốc, bụi bẩn, phấn hoa, hoặc lông thú, các tác nhân này có thể làm tăng nguy cơ gây cơn hen. Ngoài ra, cần duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và hợp lý, kết hợp với việc tập thể dục đều đặn đặc biệt là các bài tập hít thở để tăng cường sức khỏe.

Chuẩn bị kế hoạch khẩn cấp và theo dõi triệu chứng

Để đảm bảo an toàn, người bệnh hen suyễn cần chuẩn bị sẵn một kế hoạch khẩn cấp trong trường hợp cơn hen xảy ra đột ngột. Việc theo dõi triệu chứng và ghi lại các yếu tố kích thích có thể giúp bác sĩ điều chỉnh phác đồ điều trị sao cho phù hợp.

Các biện pháp phòng ngừa cho gia đình có tiền sử hen suyễn

Các biện pháp phòng ngừa cho gia đình có tiền sử hen suyễn

Để giảm thiểu nguy cơ mắc hen suyễn ở trẻ, đặc biệt khi có tiền sử gia đình, các bà mẹ mang thai cần chú ý một số biện pháp phòng ngừa quan trọng:

• Ưu tiên sinh thường khi có thể, vì sinh mổ có thể làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn.

• Tránh xa khói thuốc trong suốt thai kỳ và năm đầu đời của trẻ, giúp giảm nguy cơ bệnh hen phế quản.

• Hạn chế sử dụng Paracetamol và các loại kháng sinh trong năm đầu đời, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc hen.

• Khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ để giảm nguy cơ khò khè sơ sinh và bảo vệ hệ miễn dịch của trẻ.

• Bổ sung vitamin D qua chế độ ăn uống hoặc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để giúp hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Ngoài yếu tố di truyền, môi trường sống và các tác nhân gây dị ứng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển bệnh hen suyễn. Do đó, hiểu rõ tiền sử gia đình và các yếu tố nguy cơ sẽ giúp gia đình phòng ngừa và quản lý bệnh hiệu quả. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, việc đến gặp bác sĩ để chẩn đoán và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng

Để trả lời cho câu hỏi bệnh hen suyễn có di truyền không thì câu trả lời là có, nhưng yếu tố di truyền chỉ là một phần. Bên cạnh đó, môi trường sống, thói quen sinh hoạt và sức khỏe cá nhân cũng ảnh hưởng lớn đến nguy cơ mắc bệnh. 

Việc hiểu rõ nguy cơ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa từ sớm sẽ giúp bạn giảm thiểu khả năng mắc hen suyễn hoặc kiểm soát bệnh hiệu quả hơn. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, AIA Việt Nam khuyên bạn hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và hướng dẫn điều trị phù hợp.

Nguồn tham khảo:
1. https://tamanhhospital.vn/hen-suyen-co-nguy-hiem-khong/ 
2. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/hen-suyen-co-di-truyen-khong-giai-dap-nhung-thac-mac
3. https://medlatec.vn/tin-tuc/hen-suyen-co-lay-khong-benh-co-chua-duoc-khong-s64-n31883
4. https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/hen-suyen-co-di-truyen-khong-phuong-phap-dieu-tri-hen-suyen-hien-nay.html
5. https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/benh-hen-suyen-lay-qua-duong-nao-vi