Dù là nam hay nữ thì tập gym quá sức dẫn đến đau cơ, mệt mỏi, khó ngủ, giảm sức bền,...

Hội đồng Thể dục Mỹ (ACE) khuyến cáo cho dù là nam hay nữ, bạn đều có nguy cơ tập luyện quá sức như nhau. Mặt khác, khi bạn vẫn tiếp tục tập quá sức mặc dù có dấu hiệu mệt mỏi sớm về thể chất và tinh thần, nó dẫn đến hội chứng tập luyện quá sức (OTS), một tình trạng mãn tính làm đảo ngược các tác động mong muốn của việc tập luyện và thậm chí làm suy yếu thành tích.

Trên thực tế, những người mắc chứng rối loạn vận động quá sức (OTS) luôn cảm thấy lo lắng và căng thẳng nếu bản thân bỏ lỡ một buổi tập luyện nào. Do đó, ngay kể cả khi bị ốm hoặc gặp phải chấn thương, họ vẫn tiếp tục tập luyện. Và điều này hoàn toàn gây bất lợi cho sức khỏe. 

Rối loạn nội tiết tố

Tập luyện quá sức làm tăng căng thẳng và thay đổi nội tiết tố. Kết quả của tình trạng này là mức độ hormone căng thẳng cortisol và epinephrine tăng lên. Sự mất cân bằng nội tiết tố này có thể dẫn đến cảm xúc không ổn định, khó tập trung, cáu kỉnh, trầm cảm và khó ngủ.

Đặc biệt, thói quen này còn có tác động tiêu cực cho cả nam và nữ. Tác hại của tập gym đối với nữ khi tập quá sức có thể bị mất kinh vì sự sụt giảm estrogen nghiêm trọng. Trong khi đó, nam giới có thể bị giảm ham muốn tình dục. Nguyên nhân là do cơ thể mệt mỏi và mức testosterone thấp.

Chán ăn

Tập luyện ở mức độ cao có thể giảm sự thèm ăn của bạn

Mất cân bằng nội tiết tố cũng ảnh hưởng đến cảm giác đói hoặc no trong cơ thể. Quá trình tập gym tiêu hao càng nhiều năng lượng thì cơ thể càng dễ bị đói. Chúng có lợi cho những người tập với ý định tăng cân, nhưng những người mong muốn giảm béo thì lại là một vấn đề nghiêm trọng.

Tiêu cơ vân

Người vận động quá sức sẽ mắc phải một tình trạng gọi là tiêu cơ vân dẫn đến phá hủy mô cơ xương và hoại tử cơ

Các chương trình tập luyện cường độ cao dồn ép rất nhiều áp lực lên các cơ. Sau khi tập luyện, bạn bị đau cơ trên 72 giờ, tay chân bủn rủn, không còn sức, nước tiểu màu nâu, là dấu hiệu tiêu cơ vân do tập quá sức. Tuy nhiên, với những người mắc chứng OTS, nếu mức độ tiêu cơ vân cao có thể dẫn đến suy thận.

Giảm khả năng trao đổi chất

Mất cân bằng trao đổi chất gây hại cho cả sức khỏe lẫn hiệu suất. Thiếu năng lượng trong một thời gian dài ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống các cơ quan khác nhau chẳng hạn thiếu máu do thiếu sắt, làm giảm nồng độ testosterone ở nam giới, thậm chí gây biến chứng cho tim mạch, tiêu hóa, thần kinh,...

Giảm khả năng miễn dịch

Về lâu dài, việc tập luyện quá sức và không khoa học có thể gây ức chế hệ miễn dịch, từ đó khiến chúng ta dễ bị bệnh hơn. Nếu bạn đang có dấu hiệu của việc tập luyện quá sức, tốt nhất nên nghỉ ngơi và giảm cường độ tập luyện.

Gây ức chế tim mạch

Nguy cơ đau tim và đột quỵ tăng cao đối với những phụ nữ tập thể dục quá mức mỗi ngày

Việc lạm dụng, tập thể dục quá mức có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của hệ tim mạch, đặc biệt là ở những người có tiền sử mắc chứng nhịp tim bất thường. Người mắc bệnh tim nếu tập thể dục cường độ cao quá mức sẽ có nguy cơ tử vong cao do đau tim hoặc đột quỵ.

Giảm hiệu suất tập luyện

Một trong những dấu hiệu chính của việc tập luyện quá sức là thành tích giảm sút, dù cho cường độ hoặc khối lượng tập luyện tăng lên. Khi bạn tập thể hình quá sức, bạn sẽ nhận thấy sự nhanh nhẹn, sức mạnh và sức bền của mình đều giảm, ví dụ như phản ứng chậm, tốc độ chạy giảm dần. Điều này khiến bạn khó đạt được mục tiêu rèn luyện thể chất của mình. 

Chấn thương mãn tính

Khi cơ bắp và khớp phải thường xuyên chịu tập luyện quá nặng, điều này  gây nên tình trạng co thắt và cuối cùng dẫn đến đau nhức kéo dài. 

Không chỉ với nữ, tác hại của tập gym đối với nam khi tập quá sức làm tăng nguy cơ chấn thương do vận động quá mức, như viêm gân, gãy xương do áp lực.

Lưu ý khi tập gym để có kết quả tốt nhất

Chế độ ăn điều độ

Ngoài việc kiên trì tập luyện và tập vừa sức thì để việc tập gym đạt kết quả cao nhất, bạn cần xây dựng cho mình chế độ ăn uống khoa học, phù hợp với mục đích luyện tập của mình. Để cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng nhất là khi tập luyện với cường độ cao sẽ rất nhanh làm cơ thể mệt mỏi, tay chân bủn rủn mà tệ hơn là chóng mặt, ngất xỉu. Lưu ý, Protein, tinh bột, fat và calo là những chất bạn cần phải có trong mỗi bữa ăn.

Bổ sung đủ nước khi tập

Cơ thể mỗi người cần cung cấp đầy đủ một lượng nước mỗi ngày để đảm bảo các cơ quan hoạt động một cách tốt nhất. Do vậy, bạn cần cung cấp nhiều nước cho cơ thể để bù vào lượng nước đã tiêu hao trong quá trình tập luyện.

Khởi động trước khi tập luyện

Một trong những điều mà nhiều người đang mắc sai lầm khi tập gym đó là không chịu khởi động trước khi tập. Bài tập khởi động là một cách cho cơ thể quen dần với cường độ vận động cao hơn bình thường. Dựa vào đó, cơ thể sẽ hạn chế tối đa các nguy cơ mắc phải chấn thương và giúp người tập sớm đạt được nhiều hiệu quả tích cực trong quá trình rèn luyện.

Khởi động trước khi tập luyện các bài tập gym là một trong những yếu tố bắt buộc đối với tất cả mọi người, dù là mới tập hay tập gym trong thời gian dài

Tập luyện đúng cách, đúng tư thế để tránh chấn thương

Đừng bị ảnh hưởng bởi quan điểm tập càng nhiều sẽ nhận được kết quả tốt, tập luyện nên tập vừa phải, vừa sức mình, chỉ nên thực hiện các bài tập với 3 buổi 1 tuần trong tầm 60 phút. Bên cạnh đó, quá trình tập luyện đòi hỏi phải đúng kỹ thuật để tránh nguy cơ chấn thương, đặc biệt là khi tập nặng.

Thói quen lành mạnh (ngủ đủ giấc, không chất kích thích, vận động hàng ngày,...)

Muốn việc tập luyện trở nên hiệu quả, bạn cần phải xây dựng cho mình thói quen sinh hoạt hàng ngày lành mạnh như nói không với chất kích thước, tập luyện đều đặn hay ngủ đủ giấc. Với những người tập thể hình càng phải cần đảm bảo ngủ đủ 7 - 8 tiếng mỗi ngày.

Tham khảo lời khuyên của HLV hoặc bác sĩ trước khi tập

Đối với những bạn mới chưa có kiến ​​thức và kinh nghiệm thực hành, huấn luyện viên hướng dẫn sẽ giúp bạn xây dựng lộ trình phù hợp với thể trạng cá nhân, đồng thời theo sát bạn trong quá trình tập luyện, hạn chế những chấn thương ngoài ý muốn. 

Tham khảo những chương trình luyện tập khoa học từ huấn luyện viên để tìm ra bài tập phù hợp với bản thân

Lời kết

Bên cạnh lợi ích, Gym cũng mang lại những tác hại không nhỏ đối với cả nam và nữ nếu không được tập đúng cách. Bài viết tổng hợp khái quát về những tác hại của tập Gym đối với nam và nữ. Hy vọng những chia sẻ ở trên giúp bạn dễ dàng hơn trong việc luyện tập và đạt được mục tiêu về thể hình của mình.

Nguồn tham khảo:

Medlineplus, Are you getting too much exercise?, 2022