Một vấn đề nghiêm trọng mà nhiều người phải đối mặt là tăng cân nhanh chóng sau thời gian ăn kiêng được gọi là hiệu ứng Yoyo. Theo đó, trọng lượng cơ thể bạn sẽ lao xuống và tăng lên nhanh chóng y hệt như trò chơi yoyo. Cùng AIA Việt Nam tìm hiểu rõ hơn về hiệu ứng này trong bài viết sau.
Hiệu ứng Yoyo hay ăn kiêng Yoyo là tình trạng xảy ra phổ biến ở người người vừa mới bắt đầu hành trình giảm cân của mình. Có thể cân nặng của bạn sẽ giảm xuống sau một thời gian tập luyện nhưng sau đó lại trở về chỉ số cũ. Điều này lặp đi lặp lại nhiều lần tạo thành một vòng tròn không hồi kết giống như trò chơi Yoyo vậy.
Tác hại của hiệu ứng Yoyo
Theo CNN Health hiệu ứng Yoyo giảm cân gây ra một số ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ con người đặt biệt là phụ nữ. Dưới đây là một số tác hại điển hình. (Theo CNN Health)
Thèm ăn
Sự thèm ăn dẫn đến tăng cần nhiều hơn trong quá trình ăn kiêng. Hiểu đơn giản, khi bạn nhịn ăn lượng chất béo dự trữ sẽ được giải phóng nhằm cung cấp năng lượng cho cơ thể. Điều này dễ đến sự thèm ăn bởi cơ thể cố gắng tích lũy nhiều lại lượng chất béo vừa bị hao hụt.
Việc tăng cân trong khi thực hiện chế độ ăn kiêng chính là bước khởi đầu cho chu kỳ Yoyo. Bạn sẽ lần lượt bước đều trong vòng tuần hoàn như con quay yoyo nếu không có chế độ ăn uống và tập luyện hợp lý.
Tỷ lệ mỡ trong cơ thể cao
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn kiêng Yoyo dẫn đến tỷ lệ mỡ cơ thể tăng lên. Cụ thể, trong giai đoạn tăng cân của chế độ ăn kiêng Yoyo chất béo được dự trữ dễ dàng hơn so với việc siết cơ.
Ngoài ra, một số nghiên cứu còn cho thấy tỷ lệ mỡ cơ thể và mỡ bụng tăng cao hơn so với giai đoạn trước khi thực hiện chu trình Yoyo.
Mất cơ bắp
Tất nhiên, với việc tỷ lệ mỡ trong cơ thể tăng cao sẽ kéo theo hệ luỵ tỷ lệ cơ bắp trong cơ thể bạn giảm dần. Nếu bạn tập thể dục thường xuyên cùng với việc bổ sung nhiều thực phẩm giàu Protein để hạn chế tối đa tình trạng mất cơ không đáng có.
Gan nhiễm mỡ
Thực trạng tăng cân nhanh chóng sau quá trình giảm cân khiến nhiều người dễ mắc phải bệnh béo phì. Một số nghiên cứu đã chỉ ra việc tăng và giảm cân một cách bất thường sẽ gây ra tình trạng tổn thương gan hay dễ mắc phải bệnh gan nhiễm mỡ. Để bảo vệ tốt sức khoẻ bạn hãy lên kế hoạch hay lộ trình cụ thể để tập luyện nhé.
Mắc bệnh tiểu đường
Tiểu đường là căn bệnh dễ bắt gặp ở những người ít vận động, thừa cân béo phì hay người không hoạt động thể chất thường xuyên. Đặc biệt, những người có mỡ bụng lớn có nguy cơ bị tiểu đường cao hơn so với mỡ của các vùng khác. Một số đánh giá cho thấy, chế độ ăn kiêng Yoyo thường có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 cao hơn. ( Theo Healthline)
Mắc bệnh tim
Theo một nghiên cứu cho thấy, nguy cơ người trưởng thành mắc bệnh tim cao hơn sau khi luyện tập và thực hiện chế độ ăn kiêng Yoyo. Bên cạnh đó, một số nghiên cứu khác còn cho thấy rằng sự thay đổi lớn về trọng lượng theo thời gian sẽ làm tăng tỷ lệ tử vong do bệnh tim gây nên. (Theo Columbia University)
Tăng huyết áp
Việc tăng cân cũng gây ra ảnh hưởng lớn đến việc tăng huyết áp. Do vậy trong quá trình tăng cân trở lại của hiệu ứng Yoyo cũng gây nên thực trạng huyết áp tăng cao. Cách tốt nhất để ngăn ngừa huyết áp cao đó chính là xây dựng chế độ luyện tập hợp lý, xây dựng các thói quen lành mạnh,luyện tập thể dục thể thao,... Hãy bắt đầu tập luyện ngay để kiểm soát cân nặng của mình tốt hơn bạn nhé.
Điều gì gây ra hiệu ứng Yoyo ?
Hiệu ứng Yoyo chính là một trong những hệ quả của việc giảm cân không đúng cách. Dưới đây là một số lý do cụ thể hơn mà bạn nên lưu ý để không vướng vào tình trạng cân nặng tăng giảm khó kiểm soát này.
Phương pháp giảm cân không lành mạnh
Chế độ luyện tập không phù hợp với thể trạng hay việc ăn uống không có nguyên tắc cụ thể,... chính là những nguyên nhân dẫn đến hiệu ứng Yoyo. Phần lớn những người vừa mới bắt đầu chế độ giảm cân thường không nhận thức được hiệu ứng Yoyo. Tuy nhiên, nếu thói quen này không sớm được phát hiện và thay đổi sẽ gây ra hậu quả nặng nề về sau. Bạn sẽ khó giảm cân hơn cũng như khó lòng thoát ra khỏi hiệu ứng Yoyo.
Chế độ ăn kiêng
Giảm cân là cả một hành trình, nếu bạn không có một chế độ ăn uống lạnh mạnh, phù hợp với thể trạng và cơ địa của mình sẽ gây ra những tác dụng phụ không đáng có. Bạn có thể tham khảo một số chế độ ăn thích hợp như: chế độ ăn keto, phương pháp 16/8, chế độ ăn thô,...để tìm ra chế độ ăn uống thích hợp nhất khi ăn kiêng và tập luyện nhé.
Cách thoát khỏi hiệu ứng Yoyo
Với những nhược điểm đã nêu ở trên, chắc hẳn không ai trong chúng ta mong muốn bản thân bị cuốn vào vòng tròn của hiệu ứng Yoyo. Dưới đây là một số cách giúp bạn thoát ra khỏi vòng tròn bệnh lý ấy một cách thích hợp nhất.
Tránh bỏ bữa
Việc bỏ bữa sẽ không giúp bạn giảm cân mà còn nâng cao khả năng tăng cân của bạn. Khi bạn bỏ qua một bữa ăn, lượng đường trong máu của bạn sẽ giảm xuống làm bạn cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Ngoài ra việc bỏ bữa còn làm quá trình trao đổi chất diễn ra chậm hơn, điều này khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn.
Ăn nhiều thực phẩm ít calo
Sử dựng thực phẩm ít calo giúp bạn kiểm soát cân nặng tốt hơn mà không còn lo ngại đến hiệu ứng yoyo. Bạn có thể bổ sung cho cơ thể nhiều rau xanh và trái cây tươi đặc biệt là táo. Thay thế cơm hay tinh bột thông thường bằng yến mạch hay hạt diêm mạch cũng là một lựa chọn nên dùng. Ngoài ra bạn có thể tham khảo một số thực phẩm khác như:
Sữa chua Hy Lạp
Các loại quả mọng ( mâm xôi, việt quất, dâu tây,..)
Bắp
Trứng
Hạt Chia
Cá
Khoai tây
Các loại đậu,...
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên vừa giúp giảm thiểu đổi đa lượng mỡ cơ thể vừa giúp nâng cao tỷ lệ cơ bắp của bạn. Theo đó, khi nhịp tim tăng cao sẽ giúp cơ thể đốt cháy mỡ thừa tốt hơn, giúp quá trình giảm cân của bạn sớm được hoàn thiện.
Tránh căng thẳng
Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng Stress hay căng thẳng sẽ khiến bạn tăng/ giảm cân nặng không kiểm soát. Không ít trường hợp tăng cân do thói quen ăn uống quá độ mỗi khi áp lực hay mệt mỏi. (Theo Very Well Mind)
Ngủ đủ giấc
Chế độ làm việc và nghỉ ngơi lành mạnh là điều hết sức cần thiết cho quá trình giảm cân của bạn. Việc ngủ đủ, ngủ sâu giúp bạn lấy lại sức khỏe cũng như giảm thiểu đi tình trạng căng thẳng của cơ thể. Ngủ đủ giấc cũng góp phần giúp chỉ số cơ thể ổn định hơn cũng như duy trì cân nặng khoẻ mạnh hơn.
Uống nhiều nước
Uống nhiều nước giúp bạn cảm thấy no hơn, đây là một trong những cách “ chữa cháy" hiệu quả khi bụng đói. Bên cạnh đó, việc uống nước lọc cũng giúp bạn giảm thiểu đáng kể lượng calo tiêu thụ. Do vậy đừng quên bổ sung đủ 2 lít nước mỗi ngày nhé.
Hy vọng bài viết trên đã góp phần cung cấp cho bạn thêm những kiến thức, thông tin bổ ích mà bạn đang tìm kiếm. Giảm cân là cả một hành trình dài vậy nên đừng vội nản lòng bỏ cuộc bạn nhé.